Бэлчээрийн гарц жигд сайн байгаа ч өвөлд хадгалагдах ургамал нь ховор байна. Үүний зэрэгцээ бэлчээр ашиглах мал, амьтны тоо толгойг харгалзан бэлчээрийн даац, багтаамжаа тооцоолдог. Манай аймагт сүүлийн 3 жилд өвөлжсөн цагаан зээрийн тоо толгойн дундаж 150.0 мян.толгой, тусгай хамгаалалттай газрын аргаль дунджаар 315 толгой гэх мэт бэлчээр ашиглагч зэрлэг амьтдын тоо толгойг, үүний дээр нийт 160.2 мян төл бойжуулсан, махны зах зээлд 150.0 мян.тол малыг нийлүүлэхээр тооцоолж, аймгийн дүнгээр хонин толгойд шилжүүлснээр 645.0 мян. тол мал өвөлжиж, хаваржихаар байна.
Ойрын жилүүдэд отрын мал ихтэй, даац хүрэлцээ муутай байснаас бэлчээр нэлээд талхлагдсан. Талхлагдсан бэлчээр сэргэх хугацаа бага биш, бас ургамлын төрөл бүрэлдэхүүн өөрчлөгдсөн. Үүний улмаас өвөлд хадгалагдахгүй, намартаа хагдрах ургамал зонхилж байна. Өөрөөр хэлбэл үхэр харгана, нарийн харгана гэх мэт харганын төрөл, бусад бутлаг болон үет ургамал маш багассан. Иймд эдгээр нөхцөл байдлыг зөв тооцоолон өвлийн даац, багтаамжаа тодорхойлох юм байна.
Зун, намрын бэлчээрийн даац, ургац 450,000 орчим толгой малд дөнгөж хүрэлцэхүйц байна.
Гэтэл 2019-2020 оны өвөл, хаварт Говьсүмбэр, Төв, Дундговь, Өвөрхангай аймгийн нийт 110.0 мян.мал Малх отрын бүсэд, бусад сумдын нутагт 60.8 мян.мал оторлосон. Хаваржилт хүндэрч, зуншлага тааруу байгаа шалтгаанаар Дундговь аймгийн 6 сумын 40-50 өрхийн 57.2 мян.тол - 61.1 мян.тол мал зусаж, одоо отрын 40 өрхийн 51141 мал зусаад, намаржих гээд байна.
Ийм байдал нь бэлчээрийн талхлагдал, хаварт хөнөөлт мэрэгчдийн асуудал үргэлжилнэ гэсэн үг. Энэ эрсдлээс сэргийлэхийн тулд бэлчээрийн багтаамж, даацдаа тохируулан мал аж ахуйгаа хөтлөх, отрын малыг замбараагүй оруулахгүй байх шаардлагатай.
